Günümüzde Gaziantep’in Nizip ilçesine 10 kilometre uzaklıkta bulunan “Zeugma antik kenti” şehir merkezine çok yakın bir konumda yer alıyor. Makedonya İmparatoru Büyük İskender’in generallerinden biri olan Selevkos Nikator tarafından Fırat Nehri’nin geçtiği yerde kurulan bu şehir, kurucusunun ve nehrin adının birleştirilmesiyle Selevkos Euphrates adını almış. Pek yolu güzergahında yer alan şehir, kısa zamanda gelişerek bölgenin en önemli ticaret üslerinden biri haline gelmiş. M.Ö 64 yılında Roma İmparatorluğu topraklarına katılan şehir, isim değişikliğine giderek “köprü” anlamında gelen “eugma” adını almış. Roma İmparatorluğu döneminde de önemli bir konumda yer alan şehir, kısa zamanda heykel ve mozaik sanatıyla ön plana çıkmış. Uzun bir süre bölgedeki önemini koruyan Zeugma antik kenti, M.S 252 yılında Sasani Kralı 1. Şapur tarafından ele geçirilerek yıktırılmış. Birecik Barajı’nın yapımı esnasında bir kısmı tekrar günyüzüne çıkarılan kent, en önemli kültürel miraslarımız arasında yer alıyor.
Zeugma’nın Simgesi: Çingene Kızı
Günümüze kadar ulaşan kalıntılar arasında en önemli yeri “Çingene kızı” adı verilen mozaik alıyor. Zeugma antik kentinin en önemli sembollerinden biri olan “Çingene kızı”, çıkarıldığı dönemde tanımlanamadığından dolayı bu şekilde adlandırılmış. Toprak tansırı “Gaia” veya Büyük İskender’e ait olduğu iddia edilen mozaik, Zeugma müzesinde sergileniyor.